Tijdens de droge en warme maanden wordt het risico op natuurbranden groter. In droge omstandigheden kan één verkeerde vonk een gevaarlijke brand doen ontstaan. Als je dan toch een vuur moet maken, moet je dat op een veilige manier doen. In dit artikel bespreek ik 6 manieren waarop je dat kan doen.
In maart was er een zware bosbrand in het natuurgebied in Zeeuws-Vlaanderen. Omdat de snelste route naar de bossen vanuit België is, kwam de Belgische brandweer als eerste blussen. Zo’n 2 hectare natuur in het Nederlandse deel van de Clingse bossen werd verwoest, de oorzaak is nog onbekend.
Op de Mechelse Heide brandde eind mei 2025 75 hectare natuurgebied af. Op korte tijd ontstond er een vuurzee. Volgens het parket is er in dit geval sprake van kwaad opzet, maar deze brand bewijst nog maar eens dat je veilig moet omspringen met vuur in droge omstandigheden.

Voorbereiding
Kies een goede locatie
De plek waar je vuur maakt, is erg belangrijk. Zoek een open ruimte van minstens 4 meter doorsnee, vrij van overhangende takken, droge bladeren of gras. Een rotsachtige of stenen ondergrond of kale aarde werken het best. Vermijd holtes waarin warme lucht kan blijven hangen.
De wind kan voor bijkomend gevaar zorgen. Controleer daarom de windrichting en -sterkte voordat je begint. Bij windkracht 4 of hoger is het verstandiger om het vuur uit te stellen indien mogelijk.
Gereedschap en materialen verzamelen
Om veilig vuur te maken bij droogte, heb je veel meer nodig dan enkel aanmaakhout en lucifers. Hieronder lijsten we op wat je nodig hebt om het veilig te houden.
- Water of zand om te blussen (minimum 10 liter)
- Schep om aarde over het vuur te gooien
- Brandwerende handschoenen
- Metalen emmer of vuurplaats
Daarnaast selecteerden we enkele essentiële producten om vuur te maken:
Magnesium vuurstarter met strijker
Met de magnesium vuurstarter met strijker maak je eenvoudig vuur, zelfs onder moeilijke omstandigheden. De extra dikke magnesiumstaaf van 11 cm genereert intense vonken wanneer je met de strijker langs de staaf beweegt. Dit maakt het mogelijk om diverse aanmaakmaterialen snel aan te steken. Deze betrouwbare vuurstarter is een waardevol hulpmiddel.
6-in-1 survival tool met vuurstarter
Ontdek deze 6-in-1 survival tool met vuurstarter, ontworpen voor avonturiers en iedereen die goed voorbereid wil zijn. Dit compacte gereedschap biedt essentiële functies, zoals een vuurstarter voor elk weertype, een kompas, en een noodfluit. Ideaal voor outdoor-activiteiten of onverwachte situaties.
De verschillende methoden
Methode 1: Een ingezonken vuurplaats
Door het vuur te ‘begraven’, minimaliseert deze methode de kans op vonken. In een vuurput blijft het vuur, vonken worden opgevangen en de warmte verspreidt zich gelijkmatig. Als er wind staat, is dit een veiligere manier om vuur te maken.
Stappenplan:
- Graaf een kuil uit en bewaar de aarde om te blussen
- Leg een laag grind of kleine steentjes op de bodem
- Leg stenen rondom de rand om windvlagen tegen te houden
- Bouw je vuur zoals gewoonlijk op, maar houd het compact
💡 Hoe maak jij het liefst vuur?
Hoe steek jij het liefst je kampvuur aan? En heb je ervaring met veilig vuur maken in een droge omgeving? Deel je eigen bevindingen of ervaringen over in een reactie onderin!
Methode 2: Een stenen compartiment
Stenen kunnen ervoor zorgen dat vonken minder verspreiden. Bouw een vierkant van platte stenen. Deze methode kan je best gebruiken op harde gronden, waar graven niet mogelijk is. Bovendien absorberen de stenen warmte en geven ze dit langzaam weer af.
Stappenplan
- Leg de eerste laag stenen zo dicht mogelijk tegen elkaar
- Vul eventuele gaten op met kleinere stenen
- Bouw wanden van 15 tot 20 cm hoog om bescherming te bieden zonder de zuurstoftoevoer te beperken
Methode 3: Groenbedekking
Omring je vuurplaats met vers, vochtig, groen materiaal dat moeilijk ontbrandt. Denk aan verse bladeren, mos of pas gemaaid gras. Deze natuurlijke barrière vangt vonken op voordat ze droge vegetatie kunnen bereiken.
❗️Let op ❗️
Gebruik enkel volledig groen materiaal. Half gedroogde bladeren kunnen juist extra brandstof worden. Vervang de groenbedekking regelmatig als het begint uit te drogen.
Methode 4: Een metalen vuurbakje
Een verhoogd metalen bakje biedt complete isolatie van de grond. Als je langere tijd op dezelfde plek blijft, is deze methode ideaal. De hoogte zorgt er immers voor dat de vegetatie op de grond niet verhit raakt, terwijl het metaal alle vonken opvangt. Zorg wel voor een stabiele ondersteuning: je wil niet dat je vuurbakje omvalt!
Voordelen:
- Gemakkelijk om vuur in te maken
- Betere luchtcirculatie
- Je kan er makkelijk op koken
Methode 5: Water-ring
Maak een ring van nat materiaal, zoals oude lappen en handdoeken, rondom je vuurplaats. Leg deze in een cirkel van 2 meter rondom het vuur.
Deze methode vereist veel water, maar biedt ook uitstekende bescherming. Het natte materiaal koelt vonken af en zorgt ervoor dat het vuur zich niet verspreidt naar de droge omgeving. Houd extra water bij de hand om de ring vochtig te houden.
Methode 6: Een minimale vlam
Bij droog weer is het verstandig om je vuur zo klein mogelijk te houden. Gebruik een kleine houtstapel en voeg pas nieuw materiaal toe als je vlammen te laag zijn geworden om te koken of om jezelf te verwarmen. Dit vraagt meer aandacht, maar minimaliseert de risico’s.
Na het vuur
Doof alle vlammen volledig met water. Roer door de as en doof opnieuw. Met je hand boven de as voel je of er nog warmte voelbaar is. Als dat het geval is, herhaal je de eerste stappen.
Controleer de hele omgeving van je vuurhaard op smeulende resten. Zelfs kleine gloeiende stukjes kunnen uren later nog problemen veroorzaken. Bedek de as met aarde.